Kosova si rralle ndonje vend ne bote eshte e varur nga parate e derguara nga diaspora.
“Vallahi, asnje muaj ner 500 euro kurre, se s’ ia dalim ndryshe. Jam me grua, cike, rene dhe nje vike te vogel te djalit qe po me mban”-thote Brahim Sutaj, 62 vjecar, nga Lluka e Eperme, per te cilin perkujdeset i biri i tij, me pune te perkohshme ne Ludwigshafen te Gjermanise.
“Une dhe vellai, secili ja dergojme babait nga 250 euro, qe 16-te vjet. Tash nana ka vdek. Baba i ka 76 vjet e nje muaj une-nje muaj vellai ia dergojme nga 250 euro“-thote Gazmend Ismajli, 37 vjecar, me pune te perkohshme ne Doessenheim,
Dhe, kjo ndihme eshte e domosdoshme per popullaten kosovare, per faktin se ekonomia e Kosoves as 10 vjet pas luftes nuk ka mundur te rimekembet. Gjakova, dikur qytet me ekonomine me te zhvilluar ne Kosove, dikur me 27 mije te punesuar eshte nje shembull tipik i kesaj dukurie.
„Ishin 48 ndermarrje ne komune e Gjakoves, ndersa jane vetem pese. Pese prej tyre jane privatizuar, ndersa tjerat presin riaktivizmin e tyre si shoqeri aksionare“-sqaron kryetari i Kuvendit Komunal, Pal Lekaj.
Me pare, transferi I te hollave ne Kosove behej ne forma nder me te ndryshmet, si nepermjet njerezve qe udhetonin nga diaspora, nepermjet agjencishe udhetimi apo nga vet personi qe kthehej ne Kosove nje apo dy here ne vit, por me se paku nepermjet bankave. Zyra pritese e Kuvendit Komunal te Decanit eshte vetem njera nder zyrat, prej te cilave leshoheshin Vertetim per Mbajtjen e Familjeve ne Kosove, ne menyre qe diaspora kosovare te fitoje nje lloj lehtesimi ne tatim ndaj shteteteve ku jetojne.
“Me marr nje document si me mban djali qe gjashtembedhjete vjet”.
“Kam ardhe me marr dokumetnacionin per lirim nga tatimi si I ndihmoj babes”.
Keto jane pergjegjet me te shpeshta qe hasim tek palet para kesaj porte. Por, qe nga shfaqja e krizes financiare ne bote, transferi i parave nepermjet bankave eshte i domosdoshem per te ardhur deri tek Vertetimi per Mbajtjen e familjes ne Kosove.
“Ne janarin e vitit 2007 kemi pas diku rreth mbi njeqind kerkesa, ndersa tashme jane diku 30-40 kerkesa. Pra, kerkesa te tilla kane rene per 50 per cind-thote Ali Berisha, pergjegjes I Zyres Pritese ne Kuvendin Komunal te Decanit-Tani sigurisht qe me liget e perendimit gjermani, zvicer,austri etj., eshte rregull qe te hollat te trasnferohen vetem nepermjet bankave. Dhe, meqe kerkohet vetem forma bankare, kjo deshmon se kriza globale ka perfshi edhe mergaten tone”.
Sipas Safet Gërxhaliut nga Oda Ekonomike e Kosovës, “Deklaratat se nuk ka krize ne Kosove, deshmojne mungesën e vizionit dhe pasivitetin e mekanizmave vendorë dhe ndërkombëtarë per gjetjne e formave për t’u ballafaquar me ekte krize”. Ndersa, drejtoresha e Odës Ekonomike Amerikane në Kosovë, Mimoza Kusarit- Lila, mendon se ulja e te hyrave nga diaspora do të rezultojë me një rënie te konsumit të përgjithshëm, duke qene se Kosova rreth 20 per qind te produktit te brendshem (GDP-se ) e ka nga diapsora.
Ajete Shaban Beqiraj, Dojce Vele & Radio Kosova