Panairi Rajonal i Blegtorise 2011

Ne Kosove kultivohen raca kualitative

15 maj 2011, Radio Kosova & Blue Sky, Nen patronatin e komuens se Decanit, ne bashkepunim me Ministrise per Bujqesi, Pylltari dhe Zhvillim Rural dhe me mebshtetjen e Organizates Boterore per Ushqim dhe Bujqesi(FAO), sot ne Raushiq te Pejes u mbajt Panairi i Dyte Rajonal i Blegtorise, ne te cilin u shpallen fermeret fitues te racave me cilesore te lopeve, meshqerave, demave dhe dhenve.
Ahmet Zukaj nga Belegu i Decanit ta zgjedhur njeren nder meshqerrat me te bukura te fermes se tij, per ta nxjerrur ne Panairin Rajonal te Blegtorise. Dhe, ai shpreson per shume me teper:

“Kam dale me konkuru me meshqerre per vend te pare sepse e meriton se si eshte imja, por vertet asht e bukur. I kam fermen me 32-3 lope qumeshtore. Ne dite marr rreth 450 litra qumesht. Qumeshtin e dergoj ne Vita,se kam kontrate me ta qe gjashte vjet”, thote blegtori Zukaj.

Synohet orjentimi i blegtoreve kah racat fisnike

Lope te races Simental ne panair

Qellimi i nje panairi te tille eshte orjentimi i blegtoreve kah raca me cilesore, thote dretjori per bujqesi, pylltari dhe zhvillim rural ne komunen e Decanit, Nasim Haradinaj:

“Si qellim e ka orjentimin e popullise kah racat me fisnike sic jane racat e lopve: Bushe, Simental, Holstein. Ndersa, perparesia eshte se ketu jane eksperte te jashtem dhe nuk kane ndonje ndikim ne perzjgedhjen e tyre. Dhe une mendoj se eshte gabim edhe komtbar nese njerezve tane ua trasojme rrugen gabimisht. Ne nuk guxojme te orjentojme komplet popullin gabimisht  dhe t´i demtojme ata per hir te nje cmim”, thot drejtori Haradinaj.

Panairi eshte mundesuar nga "FAO"

Panairi Rajonal i Blegtorise eshte mundesuar nga Organizata Boterore per Ushqim dhe Bujqsi(FAO), e cila pas Dragashit, kete projekt per mbeshtetjen e blegtoreve e ka orjentuar kah Rajoni i Pejes. Panairi, sivjet per here te dyte organizohet nen patronaitn e komunes se Decanit.

Blegoret ekspozojne lopet para jurise

“Ne me vullnetin e kryetarit dhe vullnetin e drejtorise se bujqesise kemi dashte te marrim barren me kryesore edhe te financimit pas FAO-s, sespe ministria ka rol monitorues. Jemi te kenaqur me mabrevajtjen e tij. Sivjet eshte edhe me mrie se vjet. Uroj qe panairin tjeter ta organizojme ne Tregun Rajonal i cili eshte vendos te ndertohet ne mes te fshatit Lebushe dhe Strellc. Pra,eshte lejuar nga asambleja dhe ne i kemi plotesuar gjithe ato qe na jane kerkuar nga FAO, thote drejtori Haradinaj.

Permiresimi i racave konkururese vit pas viti deshmon se panairi po permbush qellimin e vet per orjentimin e popullates kah racat me cilesore te bagetise. Ndersa, ministria do te vazhdoje te stimuloje zhvillimin e blegtorise”, tha per Radio Kosoven Bajram Ymeri, drejtor i Departamentit te Prodhimit Blegtoral ne Ministrine e Bujqesise.

Ne Kosove permiresim i vazhdueshem racash te bagetise 

Ne gare edhe raca Holstein

“Sot ketu kane garu lopet qumeshtore te kater racave,demat dhe meshqerrat si dhe delet. Per cdo kategori kane qene nga tri vende”.

Dhe juria e profesionale nga eksperte vendore e nderkomtbare, nga pjesemarrja e madhe dhe cilsore nuk e kishte te lehte te perzgjedhte fituesin, thote drejtori Imeri.

“Per cdo vit une shoh se ka dallime per te mire, ka permiresim racor, raca me e mira dhe me produktive, cfare na intereson neve si politike e bujqesise. Ndersa, ne kte rast kjo si komision na ka hapur problem sidomos  raca Simental; nje race e cila eshe pershtatur mjaft mire ne kushtet e Kosoves, dhe ne nje pjesemarrje te madhe dhe kualitative nuk eshte e lehte te zgjedhesh me te miren”.

Pjesemarrja numerike dhe kualitative problem per jurine

Interesimi per panairin e sivjeme ishte i madh dhe numri i vizitoreve sa vinte e shtohej, ne fushen me ekspozita te larmishme. Ali Berisha nga Duboviku ishte njeri nga ta:

Arben Jaka ekspozon produkte vendore

“Sot kam dale n´panair qe e ka oganizu komuna e Decanit se bashku me ate te Junikut dhe jam shume i kenaqur qe ky popull eshte kthy serish kah bujqesia dhe blegtoria. Mbetet, qe ne te ardhmen shteti te kujdeset me shume per blegtoret me donacione dhe me impulse te ndryshme qofte ne bujqesi, qofte ne blegtori dhe ne te gjitha aspektet e zhvillimit tone ekonomik”.

Panairi Rajonal i Blegtorise kishte karakter shites poashtu, ne te cilin u prezantuan prodhime te mishit, qumeshtit, mjaltit si dhe produkte te ndryshme artizanale. Arben Jaka nga Gjakova i cili punon ne Fabriken per Perpunimin e Mishit „Vellezerit Neziraj“ ne Lluke te Decanit, sot po ekspozon prodhimet prej mishit ne tezgen e tij:

Nurije Tolaj

“Jemi dale te ekspozojme produktet e “Vellezerve Neziraj”. I kemi te gjitha produktet e mishit te cilat i prodhojme nga mishi i gjedheve tona: proshute, virshlle, suxhuk t´shpise, tri lloje te sallamave: te pules, vicit dhe ekstra sallame. Por, se shpejti priten edhe produkte te reja, Kemi fillaur qe gjashte muaj dhe interesimi eshte shume i madh e gjithnje e me ne rritje”.

Ne Decan ka edhe fermere te perkushtuara

Nurije Tolaj, nga Dranoci i Decanit, qe nje dekade merret me prodhimin e  produkteve te qumeshtit.

“Qe dhjete vjet merrem me kete profesion dhe marr pjese ne cdo panair. Ne Panairin Nderkomtbar te vitit 2009 ne Prishtine, me produktet tona kemi zene vendin e pare dhe jemi shperblyer per prodhimin e djathit. Prodhoj disa lloje te djathit dhe jam e licencuar nga Ministria e Bujqesise. Interesimi eshte mjaft i madh dhe kam porosi edhe nga Prishtina”, thote fermreja decanase e cila ka nje ferme te vogel me pese lope te races Simental.

Bletari Vishaj

Ibrahim Vishaj nga Blegu i Decanit, ekonomist ne pension, sot po ekspozon produktet e Ndermarrjes Bletare “Blekos”.

Ne ekpoziten e larmishme te panairit edhe mjalti i Decanit

“Kemi diku rreth 70 koshere. Merrem prej moshes 20 vjecare, qe 45 vjet. Po kushtet sidomos keto vitet e fundit ne krejt Kosove jane shume te dobeta. I prodhojme tri lloje te mjaltit: mjaltin e geshtenjes, te bagremit dhe te livadheve. Cmimi nderkohe eshte dhjete euro dhe nuk eshte cmim i larte, por njerezit nuk kane dhe per t´iu afru bleresit ne e mbajme nje cmim mesatar”, thote bletari Vishaj.

Ne ekspoziten jogaruese te ketij panairi u prezantuan edhe kuajte e punes, dhite dhe qente. Ndersa, panairi per shume blegtore ishte meudnesi e mire per shitjen e bagetise. Dine Mujaj nga Strellci i Eperm sot ka shitur njeren nder te nente lopet e tij.

Blegtori Mujaj

“Nje lope e kem qit per panair. Eshte dy vjec e gjysme, race Bushe e mocme. Une edhe e shita lopen edhe m´u pagua mire, 1200 euro. Mua edhe baba edhe babgjyshi m´jane marr me blegtori. E kush punon me to, nje rroge prej 450 eurove e nxjerr cdo mua. Se produktet e qumeshtit i kemi nga to, ndersa vjetat i rrisim per mish”, thote blegtori z.Mujaj.

Blegtoret e dalluar shperblehen

Ne Panairin Rajonal te Blegtorise ne garen e lopeve qumeshtore, demave, meshqerrave dhe deleve, fitues te vendeve te para u shpallen: Sokol Mulaj, nga komuna e Pejes me meshqerrren e races “Simental”; Agim Kukalaj nga komuna e Decanit, me lopen qumeshtore te races “Brown Swiss”; Sadush Kabashi nga komuna e Istogut, me demin e races “Holstein”; Nebi Peli, nga komuna e Pejes, ne meshqerrren e races “Bushe”; Feke Delijaj, me lopen qumeshtore te races “Holstein” si dhe Halil Nitaj nga komuna e Decanit, 

Kuajt ne ekspoziten jogaruese

me demin dhe lopen qumeshtore te races “Bushe”. Ndersa, ne garen e racave te deleve, fitues jane: Cane Rugova nga komuna e Istogut me delen e races “Bardhoka e Dukagjinit”; Uke Kurtaj, me delen e races “Syka”; Cene Rugova me delen e races “Balusha”. Ndersa, Dukagjin Dedaj ka zene vendin e pare me lopen quemshtore te races Simental, me te cilin njeherit u shpall edhe kampion i Panairit Rajonal te Blegtorise.

Shperblimet per blegtoret i mundesuan Reifeisen Bank, Procredit Bank dhe Komuna e Junikut.